У Закон Рэспублікі Беларусь «Аб трацейскіх судах» унесены змяненні

17 ліпеня 2020 г. прыняты Закон Рэспублікі Беларусь «Аб змяненні Закона Рэспублікі Беларусь «Аб трацейскіх судах» (далей – Закон).

Асноўныя палажэнні Закона пачнуць дзейнічаць з 24 студзеня 2021 г.

Падрыхтоўка і прыняцце Закона накіравана на пашырэнне і ўдасканаленне альтэрнатыўных спосабаў вырашэння спрэчак, у прыватнасці трацейскага разбіральніцтва.

Законам прадугледжаны наступныя ключавыя напрамкі ўдасканалення заканадаўства ў гэтай сферы.

У трацейскіх судоў, створаных у якасці некамерцыйных арганізацый, з’явіцца магчымасць мець уласную сімволіку, якая павінна быць зарэгістравана ў адпаведнасці з заканадаўствам аб афіцыйных геральдычных сімвалах.

Для трацейскіх судоў спрошчаны дзеянні, звязаныя з выплатай дзяржаўнай пошліны. Так, у выпадку аплаты дзяржаўнай пошліны з дапамогай аўтаматызаванай інфармацыйнай сістэмы адзінай разліковай і інфармацыйнай прасторы (далей – АРІП) не патрабуецца прадстаўленне арыгінала альбо копіі плацёжнага дакумента, які пацвярджае аплату дзяржаўнай пошліны, пры падачы заявы аб дзяржаўнай рэгістрацыі дастаткова паведаміць уліковы нумар аперацыі (транзакцыі) у АРІП.

У Законе ўдакладнены падставы для вынясення рашэння аб адмове ў дзяржаўнай рэгістрацыі альбо пастаноўцы на ўлік пастаянна дзеючага трацейскага суда, дзяржаўнай рэгістрацыі змяненняў і (або) дапаўненняў, унесеных у статут пастаянна дзеючага трацейскага суда. У прыватнасці, устаноўлена, што рашэнне аб адмове можа быць прынята пры прадастаўленні ў рэгіструючы орган падложных, падробленых або несапраўдных дакументаў, неўстаранення ва ўстаноўлены тэрмін парушэнняў, якія паслужылі падставай для прыпынення дзяржаўнай рэгістрацыі або пастаноўкі на ўлік пастаянна дзеючага трацейскага суда, дзяржаўнай рэгістрацыі змяненняў і (або) дапаўненняў, унесеных у статут пастаянна дзеючага трацейскага суда і інш.

Таксама Закон прадугледжвае магчымасць фарміравання Рэестра трацейскіх суддзяў і пастаянна дзеючых трацейскіх судоў (далей – Рэестр) не толькі на падставе пісьмовых паведамленняў пастаянна дзеючых трацейскіх судоў (як у цяперашні час), але і на падставе адпаведных паведамленняў фізічных асоб – саміх трацейскіх суддзяў. Гэта дазволіць для трацейскіх суддзяў ажыццяўляць сваю дзейнасць самастойна, інакш кажучы «без прывязкі» да канкрэтнага трацейскага суда. Пры гэтым у выпадку выяўлення прадстаўлення загадзя лжывых звестак, якія тычацца трацейскага суддзі, то будзе ўнесены запіс аб выключэнні трацейскага суддзі з Рэестра.

З мэтай абароны бакоў трацейскага пагаднення ад патэнцыйнай магчымасці здзяйснення неправамерных, ашуканскіх дзеянняў з боку трацейскага суда Законам прадугледжваецца забарона заключэння трацейскага пагаднення ў выпадку, калі адна з бакоў гэтага пагаднення з’яўляецца заснавальнікам (удзельнікам) трацейскага суда альбо афіляванай асобай гэтага трацейскага суда. Аналагічную забарону на заключэнне трацейскага пагаднення Закон распаўсюджвае на выпадкі, калі адной з бакоў трацейскага пагаднення з’яўляецца юрыдычная асоба, у якім трацейскі суд створаны ў якасці адасобленага падраздзялення альбо ён з’яўляецца афіляванай асобай гэтай юрыдычнай асобы.

У мэтах спрашчэння магчымасці ажыццяўляць дзейнасць у якасці трацейскага суддзі Законам зніжаны ўзровень патрабаванняў, якія прад’яўляюцца да трацейскіх суддзяў у выпадку калегіяльнага вырашэння спрэчкі. Так для трацейскіх суддзяў, за выключэннем старшыні складу трацейскага суда, выключаецца патрабаванне аб неабходнасці наяўнасці ў іх вышэйшай юрыдычнай адукацыі і стажу працы па юрыдычнай спецыяльнасці не менш трох гадоў.

Унесеныя змены ў Закон прадугледжваюць магчымасць стварэння грамадскіх аб’яднанняў трацейскіх суддзяў. Такія аб’яднанні могуць стварацца ў мэтах каардынацыі дзейнасці, забеспячэння абароны правоў, прадстаўлення сумесных інтарэсаў, арганізацыі навучання, павышэння кваліфікацыі, забеспячэння выдавецка-асветніцкай дзейнасці без стварэння камерцыйных арганізацый і (або) удзелу ў іх.

З мэтай уліку інтарэсаў абодвух бакоў трацейскага разбіральніцтва і ў пазбяганне абгрунтаваных спрэчак Законам выключана магчымасць прызначэння суддзяў для трацейскага разбіральніцтва. У адпаведнасці з прынятым Законам фарміраванне складу трацейскага суда для трацейскага разбіральніцтва будзе праводзіцца толькі шляхам абрання бакамі трацейскіх суддзяў.

Законам прадугледжваецца магчымасць удзелу ў трацейскім разбіральніцтве трэціх асоб. Так, у прыватнасці, трэція асобы ўступаюць у трацейскае разбіральніцтва толькі са згоды бакоў. Акрамя таго, для ўдзелу трэцяй асобы ў трацейскім разбіральніцтве патрабуецца таксама згода дадзенай асобы, якая абавязкова выяўляецца ў пісьмовай форме.

Законам прадугледжаны нормы, якія ўдакладняюць працэдуру ліквідацыі трацейскага суда па рашэнні суда агульнай юрысдыкцыі. Дадзеная працэдура можа быць прымяніма ў выпадку, калі пастаянна дзеючы трацейскі суд ва ўстаноўлены тэрмін не ліквідаваў парушэнні, якія паслужылі падставай для вынясення пісьмовага папярэджання, альбо не паведаміў у орган, які вынес пісьмовае папярэджанне, аб іх ліквідацыі.

Таксама Законам устаноўлена, што калі ў працэсе дзейнасці трацейскага суда будзе выяўлена, што з боку пастаянна дзеючага трацейскага суда пры яго дзяржаўнай рэгістрацыі або пастаноўцы на ўлік былі дапушчаны парушэнні заканадаўчых актаў, якія носяць неадольны характар, то дзейнасць такога трацейскага суда, яго дзяржаўная рэгістрацыя або пастаноўка на ўлік па рашэнні суда прызнаюцца несапраўднымі.

Акрамя таго, прававым актам удакладняецца працэдура прымусовага выканання рашэнняў трацейскага суда. У прыватнасці, бок, на карысць якога вынесена рашэнне трацейскага суда, у выпадку яго невыканання добраахвотна мае права звярнуцца ў суд за выдачай выканаўчага дакумента на прымусовае выкананне рашэння трацейскага суда ў парадку, устаноўленым адпаведна грамадзянскім працэсуальным або гаспадарча працэсуальным заканадаўствам, з улікам асаблівасцяў, устаноўленых Законам Рэспублікі Беларусь «Аб трацейскіх судах».

Удасканаленне заканадаўства ў сферы дзейнасці трацейскіх судоў накіравана на пашырэнне і ўдасканаленне запатрабаванасці трацейскага разбіральніцтва, як альтэрнацыўнага спосабу разгляду спрэчак.

Версiя для друку
Падзяліцца: